dur dura
1. adj ardu àrdua, arduós arduosa, cantellut cantelluda, de mal pelar, de mal rosegar, difícil, dificultós dificultosa, dur de rosegar dura de rosegar, escrú escrua, espinós espinosa, fatigós fatigosa, laboriós laboriosa, pelut peluda, penós penosa, problemàtic problemàtica, treballós treballosa, vidriós vidriosa, cardat cardada (col·loquial), fotut fotuda (col·loquial)
2. adj brutal, cordur cordura, cruel, desapiadat desapiadada, desnaturalitzat desnaturalitzada, desnaturat desnaturada, despietat despietada, immisericorde, immisericordiós immisericordiosa, implacable, inclement, inhumà inhumana, insensible, sàdic sàdica, sanguinari sanguinària, sense entranyes, sever severa
3. adj aixaropat aixaropada, atapeït atapeïda, compacte compacta, concentrat concentrada, condensat condensada, consistent, dens densa, espès espessa, massís massissa, pastós pastosa, semifluid semifluida, tapit tapida, vescós vescosa, xaropós xaroposa
4. adj compacte compacta, consistent, empedreït empedreïda, empedrit empedrida, endurit endurida, esclerós esclerosa, ferm ferma, ferri fèrria, fort forta, granític granítica, petri pètria, resistent, rocós rocosa, sòlid sòlida
5. adj actiu activa, dinàmic dinàmica, incansable, indefallent, indefallible, inesgotable, infatigable, obstinat obstinada, perseverant, resistent, tenaç, treballador treballadora
6. adj compacte compacta, concentrat concentrada, consistent, de pedra picada, ferm ferma, ferreny ferrenya, ferri fèrria, fort forta, resistent, robust robusta, sòlid sòlida
7. adj adamantí adamantina, adiamantat adiamantada, d’acer, de ferro, indestructible, persistent, resistent
8. adj coriaci coriàcia, corretjós corretjosa
dur
1. v activar, aixecar, alçar, armar, causar, crear, desencadenar, determinar, donar, donar ansa, donar lloc, donar motiu, donar naixença, donar ocasió, donar peu, emmenar, engegar, engendrar, fer, fer esclatar, fer nàixer, fer néixer, fer sorgir, generar, importar, induir, inferir, instigar, irrogar (un dany), menar, motivar, moure, ocasionar, originar, portar, produir, provocar, ser la causa, suscitar
2. v barquejar, bastaixar, carregar, carrejar, carretejar, collportar, conduir, embalumar, estibar, garbejar, guiar, menar, portar, portejar, remolcar, trafegar, traginar, transbordar, transmetre, transportar, traslladar, trastejar, vehicular
3. v acarrerar, acompanyar, adreçar, canalitzar, conduir, dirigir, encaminar, encarar, encarrilar, guiar, menar, orientar, portar
4. v aportar, col·laborar, contribuir, cooperar, donar, militar, participar, portar, proporcionar, proveir
5. v conduir, destrar (un cavall; antic), dirigir, governar, guiar, menar, portar, tripular
6. v abocar, causar, fer sorgir, induir, menar, portar, provocar
duc duquessa
1. n aristòcrata, arrais (sarraí), baró baronessa, cavaller, comte comtessa, cortesà cortesana, dàimio (Japó), feudatari feudatària, gentilhome, gran, lord, marquès marquesa, milord, noble, patrici patrícia, pròcer, prohom, ras (sarraí), senyor senyora, vescomte vescomtessa
duta
1. n conducció, desplaçament, locomoció, mobilització, moviment, mudança, portada, tràfec, tràfic, tragí, transferència, transferiment, trànsit, translació, transport, trasllat, viatge
duran
1. n alberge, bresquilla, melicotó, nectarina, orellana (assecat), orelló (assecat), paraguaià, pavia, préssec
ou dur
1. n ou blanc, ou bullit, ou escumat, ou passat per aigua
dur de cap dura de cap
1. adj cabut cabuda, caparrut caparruda, capitós capitosa, cap quadrat, capsot, ceballut ceballuda, contumaç, del morro fort, entemat entemada, enterc enterca, entestat entestada, impersuasible, insistent, intransigent, obsessiu obsessiva, obstinat obstinada, opiniós opiniosa, pertinaç, porfidiós porfidiosa, proterviós proterviosa, recalcitrant, repatà repatana, repatani repatània, sord sorda (sentit figurat), tenaç, testard testarda, testarrut testarruda, tossut tossuda
2. adj acèrrim acèrrima, auster austera, cap quadrat, draconià draconiana, estret estreta, estricte estricta, exacte exacta, exigent, fort de morro forta de morro, implacable, inclement, inexorable, inflexible, justicier justiciera, precís precisa, pur pura, rígid rígida, rigorós rigorosa, seriós seriosa, sever severa, taxatiu taxativa
dur de cap
1. v fer compte, fer pensament, ficar-se al cap, posar-se en cor, pretendre, proposar-se, tenir el propòsit, tenir la intenció, tenir per cor, voler
paladar dur
1. n cel de la boca, volta del paladar
dur de pell
1. adj apàtic apàtica, calmós calmosa, de pedra, desanimat desanimada, de suro, distant, flegmàtic flegmàtica, fred freda, glacial, immune, immutable, impassible, impàvid impàvida, impermeable, impertèrrit impertèrrita, impertorbable, inalterable, indiferent, inexpressiu inexpressiva, insensible, mesell mesella, reservat reservada, sec seca, sense expressió, serè serena, sord sorda (sentit figurat), tebi tèbia ‖ ANTÒNIMS: apassionat apassionada
dur ulleres
1. v dur quatre ulls, portar quatre ulls, portar ulleres
dur a l’ull
1. v abominar, avorrir, detestar, execrar, malvoler, mirar amb mals ulls, mirar de cua d’ull, mirar de mal ull, mirar de reüll, mirar malament, no mirar la cara, no poder sofrir, no poder veure, no poder veure ni en pintura, odiar, tenir aversió, tenir bola, tenir entravessat, tenir malvolença, tenir mania, tenir quimera, tenir tírria ‖ ANTÒNIMS: estimar
dur a terme
1. v acomplir, aplicar, desenvolupar, efectuar, executar, fer, fer real, implantar, implementar (informàtica), materialitzar, operar, plasmar, portar a cap, portar a la pràctica, portar a terme, posar en pràctica, practicar, realitzar
dur d’orella dura d’orella
1. adj sord sorda, sord com una campana sorda com una campana, sord com una tàpia sorda com una tàpia, sordmut sordmuda
no dur enlloc
1. v no anar enlloc, no haver-hi per on agafar (alguna cosa), no ser raonable, no tenir cap ni centener, no tenir cap ni peus, no tenir molla ni crostó, no tenir ordre ni concert, no tenir seguida, no tenir sentit, no tenir solta, no tenir solta ni volta, no tenir trellat, no tenir trellat ni ficaci, no tenir trellat ni forrellat, no treure cap a carrer, no treure cap a res
a dures penes
1. adv ací caic allà m’alce, a empentes i rodolons, a espentes i redolons, a males penes, amb dificultats, amb penes i treballs, amb prou faenes, amb prou feines, aquí caic allà m’aixeco, a trencacoll, difícilment, dificultosament, penosament
dur de rosegar dura de rosegar
1. adj ardu àrdua, arduós arduosa, cantellut cantelluda, de mal pelar, de mal rosegar, difícil, dificultós dificultosa, dur dura, escrú escrua, espinós espinosa, fatigós fatigosa, laboriós laboriosa, pelut peluda, penós penosa, problemàtic problemàtica, treballós treballosa, vidriós vidriosa, cardat cardada (col·loquial), fotut fotuda (col·loquial)
dur un bon pet
1. v (estar embriac) anar a la vela, anar calent d’orelles, anar calent de cap, anar content, anar de mosques, anar gat, anar passat, anar pet, anar trompa, dur una bona merda, dur una bona mona, dur una bona pítima, dur una bona trompa, dur una bona turca, dur un bon gat, estar borratxo, estar col·locat, estar gat, estar pet, estar trompa, fer llumenetes els ulls, parlar castellà, parlar llatí, portar la biga, portar-ne més al cap que als peus, portar-ne una de bona, portar una mantellina, portar una merda, portar una mona, portar una pítima, portar una trompa, portar una turca, portar un gat, portar un pet, tenir un gat
dur un bon gat
1. v (estar embriac) anar a la vela, anar calent d’orelles, anar calent de cap, anar content, anar de mosques, anar gat, anar passat, anar pet, anar trompa, dur una bona merda, dur una bona mona, dur una bona pítima, dur una bona trompa, dur una bona turca, dur un bon pet, estar borratxo, estar col·locat, estar gat, estar pet, estar trompa, fer llumenetes els ulls, parlar castellà, parlar llatí, portar la biga, portar-ne més al cap que als peus, portar-ne una de bona, portar una mantellina, portar una merda, portar una mona, portar una pítima, portar una trompa, portar una turca, portar un gat, portar un pet, tenir un gat
dur a la barra
1. v deferir, denunciar, encausar, enjudiciar, expedientar, imputar, instruir, jutjar, perseguir en justícia, portar a la barra, processar, sumariar, empaperar (col·loquial)
dur quatre ulls
1. v dur ulleres, portar quatre ulls, portar ulleres
fer la pell dura
1. v empedreir, empedrir, endurir, enrigidir, fossilitzar, insensibilitzar, ossificar
dur a la butxaca
1. v haver aconseguit, tenir a la butxaca, tenir al cove, tenir al pot, tenir al sac
dur una bona mona
1. v (estar embriac) anar a la vela, anar calent d’orelles, anar calent de cap, anar content, anar de mosques, anar gat, anar passat, anar pet, anar trompa, dur una bona merda, dur una bona pítima, dur una bona trompa, dur una bona turca, dur un bon gat, dur un bon pet, estar borratxo, estar col·locat, estar gat, estar pet, estar trompa, fer llumenetes els ulls, parlar castellà, parlar llatí, portar la biga, portar-ne més al cap que als peus, portar-ne una de bona, portar una mantellina, portar una merda, portar una mona, portar una pítima, portar una trompa, portar una turca, portar un gat, portar un pet, tenir un gat
dur una bona turca
1. v (estar embriac) anar a la vela, anar calent d’orelles, anar calent de cap, anar content, anar de mosques, anar gat, anar passat, anar pet, anar trompa, dur una bona merda, dur una bona mona, dur una bona pítima, dur una bona trompa, dur un bon gat, dur un bon pet, estar borratxo, estar col·locat, estar gat, estar pet, estar trompa, fer llumenetes els ulls, parlar castellà, parlar llatí, portar la biga, portar-ne més al cap que als peus, portar-ne una de bona, portar una mantellina, portar una merda, portar una mona, portar una pítima, portar una trompa, portar una turca, portar un gat, portar un pet, tenir un gat
dur una bona merda
1. v (estar embriac) anar a la vela, anar calent d’orelles, anar calent de cap, anar content, anar de mosques, anar gat, anar passat, anar pet, anar trompa, dur una bona mona, dur una bona pítima, dur una bona trompa, dur una bona turca, dur un bon gat, dur un bon pet, estar borratxo, estar col·locat, estar gat, estar pet, estar trompa, fer llumenetes els ulls, parlar castellà, parlar llatí, portar la biga, portar-ne més al cap que als peus, portar-ne una de bona, portar una mantellina, portar una merda, portar una mona, portar una pítima, portar una trompa, portar una turca, portar un gat, portar un pet, tenir un gat
ser dur de rosegar
1. v costar Déu i ajuda, estar en situació difícil, fer-se costa amunt, fer-se coster, fer-se costerut, ser de mal pelar, ser de mal rosegar, ser el pont dels ases, ser pelut, ser un os, tenir mala peça al teler, tenir malparat, tenir negre, tenir pelut
dur una bona pítima
1. v (estar embriac) anar a la vela, anar calent d’orelles, anar calent de cap, anar content, anar de mosques, anar gat, anar passat, anar pet, anar trompa, dur una bona merda, dur una bona mona, dur una bona trompa, dur una bona turca, dur un bon gat, dur un bon pet, estar borratxo, estar col·locat, estar gat, estar pet, estar trompa, fer llumenetes els ulls, parlar castellà, parlar llatí, portar la biga, portar-ne més al cap que als peus, portar-ne una de bona, portar una mantellina, portar una merda, portar una mona, portar una pítima, portar una trompa, portar una turca, portar un gat, portar un pet, tenir un gat
dur una bona trompa
1. v (estar embriac) anar a la vela, anar calent d’orelles, anar calent de cap, anar content, anar de mosques, anar gat, anar passat, anar pet, anar trompa, dur una bona merda, dur una bona mona, dur una bona pítima, dur una bona turca, dur un bon gat, dur un bon pet, estar borratxo, estar col·locat, estar gat, estar pet, estar trompa, fer llumenetes els ulls, parlar castellà, parlar llatí, portar la biga, portar-ne més al cap que als peus, portar-ne una de bona, portar una mantellina, portar una merda, portar una mona, portar una pítima, portar una trompa, portar una turca, portar un gat, portar un pet, tenir un gat
el sabater duu les sabates més dolentes
1. loc a cal ferrer, ganivet de fusta, a cal sabater, sabates de paper, cap sabater calça bé, el sabater és qui va més mal calçat, els fills del sabater van descalços, en casa del ferrer, ganivet de fusta, en casa del ferrer és de fusta el ganivet, ningú va més mal calçat que el sabater